föstudagur, apríl 30, 2010

Ég gæti reynt að þýða þetta, but it wouldn't do it justice


Meu catendê ... de lá de China
Luante, meu catendê
Meu catendê ... de lá de China
Luante, meu catendê

Varre a voz o vendaval
Perdido no céu de espanto
Meu barco fere a distância
No disparo da inconstância
Me encontrei sem me esperar
Quanto mais o tempo avança
Mais me perco neste mar
E no rumo do segredo
Caminhei todo o caminho

Ei lá
Maré brava maré mansa
Ei lá
Vou na trilha da esperança
Ei lá
Vou no passo da alvorada
Ei lá

Mar amor enamorada
De segredo e de procura
Fiz do medo o meu amigo
E de força sempre pura
O meu canto se encontrou
E no fim da jornada
Vi meu canto crescer
Há tanto escuro na estrada
Esperando o sol nascer
Vou cantar pela vida
O meu canto de amor
Há tanta dor escondida
Tanto canto sem cantor

Ei lá
Maré brava maré mansa
Ei lá
Vou na trilha da esperança
Ei lá
Vou no passo da alvorada
Ei lá

laugardagur, apríl 24, 2010

Schönhauser Allee

Fyrir framan Berliner Sparkasse, bankann minn, má yfirleitt finna einn til sex leðurklædda, bleikhærða anarkista af báðum kynjum, og allir með hund eða tvo. Þeir standa þarna, reykja, drekka rónabjór Berlínar, Sternburger Export, og betla hávært og hæðnislega frá kapítalískum viðskiptavinum bankans. Ekkert er gert til að leyna því að það sem betl-peningarnir fara í er Sternburger og döner – nokkuð sem ég virði þá dálítið fyrir, og gef þeim því endrum og eins svosem tíu sent.

Fyrir framan mollið Schönhauser Alle Arkaden, við lestarstöðina, er alltaf troðfullt af fólki – þar er hinn nauðsynlegi þýski pylsustandur, eldra fólk og unglingar streymandi inn og út úr mollinu og inn og út úr lestarstöðinni, og einn eða tveir hópar af atvinnuhugsjónafólki – þ.e. meðlimir dýraverndunarsamtaka eða stjórnmálaflokks sem hafa það að atvinnu að trufla alla sem framhjá ganga og reyna að græða af þeim undirskriftir eða peninga. Þessir eru mikil pirra – maður reynir að ganga bara framhjá en þeir elta og hrópa á mann ‘afsakið herra eruð þér stúdent eruð þér úr Berlín gæti ég áhuga yðar á bágri stöðu angólskra spendýra vakið’ áður en maður nær loks að snúa þá af sér, á hlaupum, með gnægð aulahrolls í farteskinu. Mig hefur alltaf langað til að snappa á verndunarsinnana að dýr hafi étið fjölskyldu mína upp til agna í svaðilför okkar um Austurlönd, ég einn hafi sloppið, og hvernig dirfist þeir, en mig grunar að það tækifæri, eins og svo mörg önnur, sé að renna mér úr greipum.

Hinum megin við útpissaða og veggjakrotaða lestarstöðina er annar pylsustandur sem auglýsir Bio-Wurst – lífrænt ræktaðar pylsur, þýði ég þetta í huga mér, og velti fyrir mér hvort mig sé að dreyma. Þar rétt áfram er döner-staður, sem auglýsir sig með mynd af gígantískum, sveittum kjöthlunki og textanum ‘frisch und lecker!’ þar undir, sem er svo augljóslega absúrd að maður verður að hlæja og lofa sjálfum sér að versla þarna aldrei nokkru sinni.

Þarna eru búðir sem selja fjölbreytt skran sem á það eitt sameiginlegt að kosta allt eina evru stykkið, þarna er búð sem selur pólskar sérvörur, þarna er fremur klámfenginn ljósmyndari (sýnimyndirnar út í glugga eru afar vafasamt semíbarnaklám), kjötsali og Imbiss (beint þýtt = íbit, þ.e. standandi matsölustaður.) Þar eru samkeppnisaðilarnir Schlecher og Rossmann sem virðast oft mynda helming allra búða í Þýskalandi - þær byrjuðu án vafa sem apótek, en eru nú orðnar þessar búðir sem selja allt frá pillunni til einnota myndavéla til rauðvíns til heilsuhnetna. Þessar keðjur eru yfirleitt staðsettar á móti hver annarri og eru held ég a.m.k. þrjú pör á Schönhauser Allee. Í það allra minnsta.

Hér er hommabarinn Bärenhöhle, eða bjarnarhellirinn. Við Hafdís vorum eitt sinn hryllilega bjórþyrst og var þessi sá eini sem var nálægt og opinn. Ég hafði alltaf talið hann einhverskonar berlínska trukkaalkóhólistaknæpu (af þeim er nóg), enda bara horft inn að utan, en annað kom í ljós er inn var komið – hér var allt fullt af miðaldra, feitlögnum hommum sem, mér til eilítilla vonbrigða, virtust ekki hafa neinn áhuga á að reyna við mig, á meðan við Hafdís helltum í okkur bjórunum og hún gerði sitt besta til að fela kyn sitt undir þykkri loðhúfu.

Þarna er tebúðin Teewelt þar sem ég fann loksins mokkakaffikönnu endur fyrir löngu, að hverri ég hafði leitað í nokkra daga – ég missti mig næstum því er hún reyndist selja slíkar, ég meina, tebúð með kaffikönnur? Ég hrópaði upp yfir mig das ist GENAU was ich suchte! og hálflangaði til að faðma afgreiðslukonuna. Því sleppti ég hinsvegar, því ég var auralaus og þurfti að hlaupa út í hraðbanka til að geta keypt könnuna og svalað fíkn minni – ég held að síðan ég keypti blessaða könnuna hafi það ekki brugðist að ég hafi bruggað mér eina könnu og klárað á hverjum morgni. Ég ætti að nefna hana eitthvað krúttlegt og ástúðlegt eftir þessa dyggu þjónustu, en fyrst ég er að fara og skilja hana eftir, þá tekur það því varla.

Hér er Spätkauf (seinkaup, þ.e. búð sem er opin allan daginn alltaf og selur nauðsynjavörur og áfengi, sem ég tel reyndar nauðsynjavöru með meiru) sem er í eigu eins leiðinlegasta manns allra tíma – hann er tælenskur, með gleraugu, skalla og hryllilegasta hreim ever, og virðir viðskiptavini varla viðlits. Þess í stað er hann yfirleitt í símanum að hrópa, og ég meina hrópa, tælensku í radíus yfir gervalla búðina og þá að eilitlu leiti einnig ofan í lúinn símann. Hann veit vel að maður verslar þarna einungis þegar maður neyðist til þess og nýtir sér þá sérstöðu sannlega til hins ýtrasta.

Við krossgötur Schönhauser Allee við Danziger Straße og Eberswalder Straße, sem kallast í þýsku talmáli Ecke Schönhauser, finnur maður Konnopke’s Imbiss, þekktan fyrir Currywurst – þ.e. feita þýska pylsu, soðna og skorna í búta, með tómatsósu og karríi hellt þar yfir. Þetta er einkennisréttur Berlínar og er étinn ótæpilega – þar til gerðu pappabakkarnir og plastgafflarnir sjást út um allar götur og eru án vafa meirihluti innihalds appelsínugulra ruslatunnanna út um allan bæ. Konnopke’s ku hafa bestu tómatsósuna í Berlín. Rekur hún uppruna sinn til skortsins í kjölfar heimsstyrjaldarinnar, en uppskrift hennar er vel geymt leyndarmál. Hann opnar kl. 6 á morgnana, og á víst alltaf þá þegar að vera röð manns að bíða opnunar – eftir akfeitu Currywurst með frönskum kartöflum og majónesi, klukkan fokking sex. Það er önnur berlínsk ráðgáta hvernig fólk lifir þannig af án hjartaáfalls – en ég get um það vitnað að wurstið er indællega gott.

Hér er hávær umferð hjóla og fólks, barir og kaffihús og garðar, graffití, falskir götutónlistarmenn og skítur, og Schönhauser Allee liggur áfram niður í Mitte, til kirkjanna, stjórnarhverfisins, til Reichstag, til landamæranna við V-Berlín, sem enn eru svo fáránlega sýnileg í gegn um Brandenburger-hliðið – og hér þvert á hana er Danziger Straße, liggjandi í átt til Friedrichshain og Kreuzberg, til Tyrkjahverfanna og klúbbanna, til eiturlyfjasölunnar, til knæpanna og þess sem eftir lifir af gömlu Berlín. Og hér er Ecke Schönhauser, minn eigin persónulegi miðpunktur alheimsins.

Ég er svo leiður á að ganga þessa breiðgötu að ég gæti ælt. Ég get talið upp krossgötur hennar í röð í svefni – Erich-Weinert-Straße, Wichertstraße, Paul-Robeson-Straße, etc. – en ég er sannarlega svo uppnuminn af henni og svo vanur henni, þetta er fyrsta breiðgatan sem ég kynnist og það er eiginlega ótrúlega íslenskt að hafa enga slíka þekkt fyrir. Hún er lifandi, hún endurtekur sig fyrirsjáanlega í jöfnum mæli og hún hendir framan í mann einhverju sem maður hefði aldrei getað ímyndað sér og mun aldrei sjá aftur. Ég hef gengið hana í öllum stigum veðurs og drykkju, séð á henni rottur, róna, anarkista, kúlista og allt hið mennska og dýrska litróf - ég mun sakna þessa í drasl, þessa malbiks milli Berliner Straße og Torstraße og lífsins þeirra á milli.

föstudagur, apríl 09, 2010

Kominn tími á eitthvað

Seinasta prófinu mínu var frestað, enn einu sinni. Námsárangur minn hér úti er enn sorglegur, en hann var nú líka alls ekki pointið.

Ég á u.þ.b. þrjár vikur eftir hér og ég hef frestunaráráttu gagnvart öllu sem ég þarf að klára áður en ég fer heim. Viðkvæðið var alltaf 'eftir síðasta prófið', en nú verður það dálítið erfiðara að réttlæta.

Húsagarðurinn minn er litaður skjannahvítur af kuskinu sem verkamennirnir þyrla upp við renóveringu á húsinu á móti. Í allan vetur hafa þeir hjakkað í veslings gamla leigubragganum (Mietskaserne eins og þessar byggingar kallast á þýsku), fleygt út húsgögnum af efri hæðum með tilheyrandi hávaða og öskrað á hvern annan á berlínarþýsku. Nú er sól og þeir sitja ósköp rólegir við brotið plastborð sem þeir hafa kastað niður í garðinn, drekka verkamannakaffi úr örbylgjuofni (ímynda ég mér) og hlæja digurbarkalega.

Ég hef þann sið að lesa upp fyrir mér í hausnum alla skrifaða þýsku sem á vegi mínum verður, sem oftast þýðir auglýsingar. Þetta er allt fast í mér núna, Einige Acts sind derart heiß, dass sie mit Regenwasser gekühlt werden müssen; Die Show, die aus der Reihe tanzt; von Herz zu Herz; Wir dulden keinen Naziterror!; Sehr geehrte Fahrgäste: beim Aussteigen, bitte beachten Sie die Lücke zwischen Zug und Bansteigkante; Fahrgäste nach Messe Nord, ICC, bitte steigen Sie hier in die Ringbahn um; Ihr Sitz ist keine Mulldeponie!; Antifa-Zone; Nazis RAUS!; Alles muss raus; Alles muss rein; Wir haben die Wahl!; Wie der Film. Nur Anders. Aber alles live. Svo margt annað, svo mikið af ósmekklegri þýsku að það er magnað.

Í þessari heimsókn hef ég unnið mér það til sóma að hafa drukkið tvær ár, skemmt mér fáránlega mikið, kynnst gífurmörgum vinkonum og því næst sem byrjað að hata karlmenn. Ég hef orðið drukkinn á einkar góðum fjölda bara, villst í sporvagni og fleira og fleira. Námslega séð hef ég, tja. Lært að lesa af grískum steintöflum! Það var góður kúrs, og einungis tveggja eininga virði, húdaþönkit.

Ég hef mjókkað verulega, ég verð ekki þreyttur á að tala um það. Útlitsbætingar almennt, og það án þess að reyna. Ég hef lært að elda og að vera gestgjafi; ég hef lært um fáránleika Íslands og borið hann saman við hinn þó verulega fáránleika Þýskalands (ekkert samt miðað við hitt.) Ég hef fengið hugmynd að þúsund greinum og skrifað þær fæstar. Kannski kemur einhverntíman flóðið.

Stundum hefur mér tekist að fá það á tilfinninguna sem satt er að ég er essentíelt að ganga á líkum hér í Berlín. Kannski ekki beint grafin undir manni, en það er satt að segja nokkuð víst að allstaðar sem maður gengur hér um hefur einhver verið drepinn. Þegar maður gengur Unter den Linden er maður að ganga leið sem Hitler hefur gengið. Þegar maður gengur frá Reichstag-torginu yfir á Potsdamer Platz er maður að ganga leið Hitlers frá kanslarahöllinni til neðanjarðarbyrgisins, hans seinasta ganga ofar grundu. Það er ekki eitthvað sem kemur upp í höfuðið á manni viðstöðulaust, en er satt. Ég hef staðið þar sem Hitler skaut sig, eða fyrir ofan, öllu heldur; það verður eiginlega að teljast magnað.

Ég hef í hyggju að annaðhvort splæsa í eða fá lánaða myndavél bráðlega og fara í myndakúrs um þessa borg og taka ljósmyndir af því sem ég elska héðan. Ég held að ég myndi sjá verulega eftir því ef ég gerði það ekki. Og myndi þá birta það hér, uppfullur af portúgölsku saudade.

Meira síðar, meira síðar